Η γη της Σητείας με τα πετρώματα και τις ιδιαίτερες φυσικές ιδιότητές της επιτρέπει τη δημιουργία σπηλαίων και άλλες μορφές καρστικών σχηματισμών. Περισσότεροι από τριακόσιοι σπηλαιώδεις σχηματισμοί υπάρχουν στο έδαφος της επαρχίας.

Η περιοχή της ορεινής Σητείας σε σύγκριση με τις άλλες ορεινές περιοχές της Κρήτης, δεν παρουσιάζει μεγάλες εντάσεις στο ανάγλυφό της, αλλά λόγω της ασβεστολιθικής σύστασης των πετρωμάτων, το νερό της βροχής και των ρυακιών έχει δημιουργήσει ένα εκτεταμένο επιφανειακό καρστ τύπου δολίνων, καταβοθρών κ.α. Κατά τόπους το καρστ είναι εξαιρετικά εντυπωσιακό και έχει διαμορφώσει εκατοντάδες ασβεστολιθικά εξογκώματα σαν βροχή μετεωριτών με ακανόνιστα σχήματα. Ακόμα πιο εντυπωσιακό από το επιφανειακό καρστ, είναι το υπόγειο. Τα επιφανειακά τρεχούμενα νερά είναι λιγοστά, καθώς η μεγαλύτερη ποσότητα αυτών, διεισδύει στο υπέδαφος και κινείται υπογείως μέσω του πλήθους των καναλιών-αγωγών που έχουν διανοιχτεί στον υδατοδιαλυτό ασβεστόλιθο.

Μερικά από τα σπήλαια μας αποκάλυψαν ίχνη ανθρώπινης χρήσης τους πράγμα που επιβεβαιώνει τις απόψεις που είχαν από παλαιότερα διατυπωθεί ότι η επαρχία κατοικήθηκε πολύ πριν από τον ερχομό των Μινωιτών. Είναι γνωστό ότι πάντοτε τα σπήλαια έπαιξαν σπουδαίο ρόλο στην διαμόρφωση των θρησκευτικών και κατά συνέπεια πολιτιστικών αντιλήψεων από την προϊστορική εποχή έως και τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους.

Επισκέψιμα σπήλαια στην περιοχή δεν υπάρχουν. Σε ορισμένα όμως είναι δυνατή η πρόσβαση με την χρήση του κατάλληλου εξοπλισμού.