Ελληνιστική οικία

02/04/2008 15:53  -  3895 αναγνώσεις

Στη ΒΔ πλαγιά της ακρόπολης λίγα μέτρα από το βύθισμα στο οποίο υπάρχουν λόγοι να τοποθετηθεί η αρχαία αγορά ανέσκαψε Federico Halbherr, ιδιωτικά οικήματα και ένα δημόσιο οικοδόμημα Ελληνιστικής εποχής χτισμένο με λίθινους δόμους διαιρεμένο σε πολλά διαμερίσματα. Οι ιδιαιτερότητες του σχεδίου του δείχνουν ότι ο αρχιτέκτονας είχε να λάβει υπ' όψιν του την ύπαρξη δρόμων. Είχε να θυσιάσει τη συμμετρικότητα του σχεδίου στα μικρά δωμάτια για να κάνει τα μεγάλα περίπου ορθογώνια . Το σπίτι δεν ανήκει σε προγενέστερο στάδιο της ιστορίας της πόλης. Η κεραμική που βρέθηκε και η συγκριτικά άφθαρτη κατασκευή των κατωφλιών δηλώνει τον τρίτο μάλλον αιώνα σαν περίοδο κατασκευής του. Ο αρχικός προορισμός του δεν μπορεί να καθοριστεί. Η προσεκτική λιθοδομή του είναι σαν αυτή που περιμένουμε από ένα δημόσιο κτίριο παρά μια ιδιωτική κατοικία. Τα κατώφλια είναι σχετικά πιο φαρδιά από αυτά άλλων σπιτιών. Ο Bosanquet υποθέτει ότι μπορεί να ήταν ένας δημόσιος ξενώνας ή κοιμητήριον όπως αυτά που αναφέρει ο Δοσιάδης ( Αθηναίος iv 143 β ) στην περιγραφή του για τα Κρητικά συσσίτια.

«Εισί δε πανταχού κατά την Κρήτην οίκοι δύο ταις συσσιτίαις ών τον μέν καλούσι ανδρείον τον δ'άλλον έν ώ τους ξένους κοιμίζουσι κοιμητήριον προσαγορεύουσι.»

Το Ανδρείο ήταν μέρος που συνέτρωγαν οι τέλειοι πολίτες διαιρεμένοι σε ομάδες σε ίδιες τράπεζες λαμβάνοντες ίση μερίδα της λιτής τροφής και οι έφηβοι μέχρι του 20ου έτους των οποίων οι ομάδες λεγόταν αγέλες .Το διηύθυνε ο Άρχων ή Κόσμος που έπαιρνε ως αμοιβή 4 μερίδες .Υπήρχαν δυο τιμητικές τράπεζες που έτρωγαν οι ξένοι φιλοξενούμενοι οι οποίοι διέμεναν σε ιδιαίτερο οίκημα το κοιμητήριο . Στα ανδρεία τραγουδούσαν με συνοδεία μουσικής και εξυμνούνταν και οι γενναίες πράξεις των προγόνων και συζητιόταν πολιτικές υποθέσεις. Ότι μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα είναι πως για μερικό διάστημα πριν ερειπώσει και εγκαταλειφθεί μερικά δωμάτια ήταν σε χρήση σαν ελαιοτριβείο.

Ίσως να είχε χτιστεί σαν θερινή κατοικία από κάποιο πλούσιο πολίτη. Η θέση του μεγαλύτερου δωματίου στη βορειότερη γωνία του κτιρίου είναι δηλωτική της επιθυμίας να αποδράσει από τον ήλιο. Αλλά φαίνεται πιο προφανές ότι αρχικά υπήρχε η πρόθεση να εξυπηρετήσει ένα δημόσιο σκοπό και μετά από κάποια αντιξοότητα έπεσε σε ιδιωτικά χέρια και έγινε κάτι καλύτερο από μια αγροικία.

 

Ο μπροστινός τοίχος έχει 3 μέτρα ύψος και το πίσω διατηρείται σε ύψος 2,5 μ.

Οι κύριοι τοίχοι είναι από χοντροπελεκημένες πέτρες σε ομαλές σειρές. Έχει χρησιμοποιηθεί ασβεστοκονίαμα αλλά οι συνδέσεις είναι τόσο καλές που είναι δύσκολο να περάσεις μια λεπίδα μαχαιριού ανάμεσα. Η οροφή είχε κεραμίδια όπως δείχνουν οι ποσότητες θραυσμάτων που βρέθηκαν στα πατώματα. Εσωτερικά οι τοίχοι είχαν κονίαμα. Αποτελείται από δυο χωριστά τμήματα. Τα τρία μπροστινά βορειοδυτικά δωμάτια και το βορειοανατολικό φαίνεται ότι ήταν καθημερινά δωμάτια και τα τρία πίσω νότια δωμάτια για εργασία. Υπήρχε και πάνω πάτωμα. Στο βορειοδυτικό δωμάτιο υπάρχει ένα πέτρινο γουδί. Το βορειανατολικό που είναι το μεγαλύτερο είναι 10,4 χ 8,7 μ. ήταν το κύριο δωμάτιο. Βρέθηκε πλήθος κεραμικών θραυσμάτων κυρίως τμήματα από μεγάλα αποθηκευτικά αγγεία που δεν σχηματίζουν πλήρη αγγεία αλλά μεταφέρθηκαν εκεί σαν θραύσματα για κάποιο σκοπό. Όμοια αγγεία που ήταν σε χρήση όταν το σπίτι εγκαταλείφθηκε βρέθηκαν σπασμένα από την κατάρρευση της οροφής. Στο μέσο του μεγάλου νότιου δωματίου υπάρχουν απομεινάρια από στενόμακρη δεξαμενή ή σκάφη κομμένη σε δυο τεμάχια βάθους 40 εκ. με δίαυλους για διαφυγή του ελαιολάδου. Αποτελούσε τμήμα παλαιότερου πιεστηρίου στο οποίο η σύνθλιψη των ελιών γινόταν σε ένα μονό σάκο.

Το 2007 ολοκληρώθηκε η απαλλοτρίωση του αρχαιολογικού χώρου από την Βρετανική Σχολή υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, έχουν ήδη ξεκινήσει και πάλι οι ανασκαφές και έχουν βρεθεί σημαντικά ευρήματα, που θα δώσουν απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα γύρω από τους κατοίκους και τον τρόπο ζωής στην Αρχαία Πραισό.